Petrus van Lézan
De database Kunera bevat veel insignes met een voorstelling van de apostel Petrus. Van twee zeer vergelijkbare insignes was de herkomst niet bekend. Op basis van twee anderen, gevonden in Avignon en Arles, kunnen nu ook de eerste twee worden toegeschreven aan de bedevaartplaats Lézan in het Franse departement Gard (arr. Alès).
Pelgrims die Petrus wilden vereren, konden terecht in verschillende Europese bedevaartplaatsen. De belangrijkste daarvan was uiteraard Rome. Romereizigers konden insignes kopen met Petrus en Paulus, maar ook insignes met één van beide apostelen. Pelgrims konden ook naar Arles of Cluny om Petrus te vereren. Ook daar werden insignes gemaakt en verkocht.
Archeoloog Olivier Thuaudet (2017) die insignevondsten in de Provence nog eens op een rijtje zette, wees op twee insignes met Petrus uit Lézan. In 1909 werd een ervan in Arles uit de Rhône opgediept. Een zeer vergelijkbaar insigne werd jaren later aangetroffen in Avignon. Op beide exemplaren zien we Petrus met sleutel die zijn hand heft in een zegenend gebaar. Hij richt zich tot een knielende pelgrim aan zijn voeten. De tekst S BEATI PETRI DE LESANO verduidelijkt waar de twee insignes vandaan kwamen: Lézan.
Op basis van deze twee vondsten kunnen nu ook twee andere aan Lézan worden toegewezen. Eén bevindt zich in het penningenkabinet van de koninklijke bibliotheek van Brussel. De vindplaats ervan is onbekend. Het insigne werd in 1930 aangekocht uit de collectie van Paul Dissard, vroegere conservator van Musée des Beaux-Arts te Lyon. Een herkomst uit Frankrijk ligt dus voor de hand. De andere bevindt zich in een particuliere collectie (Kunera 13179). Deze laatste was in 2005 onderwerp van discussie op een detectorforum. Vindland is mogelijk Frankrijk of België.
Vanwege de vorm en stijl kunnen beide insignes grofweg gedateerd worden in de dertiende of veertiende eeuw. Vergelijking met de eerdere twee insignes maakt duidelijk dat het hier ook om souvenirs uit Lézan moet gaan. De toeschrijvingen zijn des te interessanter, omdat er over Lézan als bedevaartplaats niet veel bekend is. Thuaudet schreef dan ook dat het een bedevaartplaats is “die weinig historische sporen nagelaten heeft.” [qui n’a laissé que peu de traces historiques]
Met de twee ‘nieuwe’ insignes zijn er dus meer sporen dan eerder gedacht.
Afbeelding: Bruxelles, Bibliothèque Royale Albert Ier, 23437 (Kunera nr. 12955)